شهادت مظلومانه حضرت زهرا (س)
تاریخ دقیق شهادت حضرت فاطمه
درباره تاریخ شهادت حضرت زهرا (س) میان علما و تاریخ نگاران شیعه و اهل سنت اختلاف است. معروف و مشهور میان مورخان و سیره نگاران شیعه این است که آن حضرت در سوم جمادی الثانی، یعنی ۹۵ روز پس از رحلت پدر ارجمندش رسول خدا (ص) بر اثر ضرب و شتم مأموران دستگاه غاصب خلافت، به مدت ۴۰ روز بیمار و پس از آن، مظلومانه به شهادت رسید. بدین منظور، این روز، روز سوگواری و حزن و اندوه شیعیان و محبان اهل بیت (ع) است و آنان، این واقعه جان سوز را به یادگار دلبندش حضرت حجت بن الحسن (ع) و به سادات بنی الزّهرا (س) تسلیت می گویند.
قبر حضرت فاطمه کجاست؟
علاوه بر تاریخ وفات، درباره محل تدفین حضرت زهرا (س) نیز اتفاق نظری بین مورخان و سیره نگاران نیست.
برخی معتقدند که بدن شریف حضرت فاطمه (س) در قبرستان بقیع، برخی می گویند در خانه خود آن حضرت و عده ای نیز گفته اند که میان قبر رسول خدا (ص) و منبر آن حضرت، واقع در مسجد النّبی (ص) دفن گردیده است. |
به همین منظور، پیش از این واقعه، رسول خدا (ص) در روایتی فرموده اند که: «بین قبر و منبر من باغی است از باغ های بهشت.»
به هر روی، بنا به وصیت حضرت زهرا (س)، حضرت علی (ع) شبانه بدن مطهرش را غسل و کفن نمود و شخصاً به همراه معدودی از نزدیکان و صحابه کبار بر او نماز گزارد و به دور از چشم سایرین، بدنش را در مکانی مقدس دفن کرد.
علت شهادت حضرت فاطمه
درباره علت شهادت و نحوه تدفین آن حضرت، طبری در «دلایل الاِمامه» از ابوبصیر روایت کرد، که امام جعفر صادق (ع) فرمود: فاطمه زهرا (س) در سوم جمادی الآخر، سال ۱۱ هجری قمری بدرود حیات گفت و سبب وفاتش این بود که قنفذ، غلام عمر بن خطاب به دستور وی، با نیام شمشیرش ضرباتی به آن حضرت وارد ساخت و بر اثر آن، محسن او سِقط و وی به بیماری شدیدی مبتلا شد و ایامی که در بستر بیماری بود، اجازده نمی داد آنانی که وی را مورد اذیت و آزار قرار دادند، از او عیادت کنند.
عیادت خلفا از حضرت فاطمه
ولی آن دو مرد از اصحاب پیامبر (ص) (یعنی ابوبکر و عمر بن خطاب) از امیرمؤمنان (ع) درخواست کردند که از آنان در نزد فاطمه (س) شفاعت کند، تا آنان بتوانند از وی عیادتی به عمل آورند. حضرت علی (ع) درخواست آنان را پذیرفت و از فاطمه زهرا (س) تقاضا کرد که آنان را به نزد خویش بپذیرد. چون که وارد بر آن حضرت شدند از او پرسیدند: ای دختر رسول خدا (ص) چطور هستی؟ فاطمه (س) فرمود: با ستایش پروردگار، به خیر هستم. سپس آن حضرت به آن دو فرمود: آیا از پیامبر (ص) نشنیده بودید که فرمود: «فاطمه بضعه منّی، فمن آذاها فقد آذانی، و من آذانی فقد آذی الله»؟ آن دو گفتند: چرا، شنیدیم که پیامبر(ص) چنین فرمود. حضرت فاطمه (س) فرمود: سوگند به خدا، شما دو تا، مرا اذیت و آزار کردید. امام صادق (ع) فرمود: آن دو از نزد حضرت زهرا (س) بیرون رفتند، در حالی که آن حضرت، از آنان در ناراحتی و ناخرسندی بود.
نحوه تدفین حضرت فاطمه
ابوعلی، محمد بن همام بغدادی روایت کرد: هنگامی که حضرت زهرا (س) به شهادت رسید، امیرمؤمنان (ع) وی را غسل داد و کسی در نزد وی حاضر نبود مگر فرزندانش حسن، حسین، زینب و امّ کلثوم و همچنین اسماء بنت عمیس و کنیزشان فضه. آن گاه بدن مطهرش را در تاریکی شب، به همراه حسن و حسین به سوی بقیع حمل کرد و بر وی نماز گزارد و کسی به آن آگاه نبود و کسی بر وی نماز نگذارد. آن گاه وی را در روضه شریفه (میان منبر و قبر پیامبر (ص)) دفن نمود و محل آن را صاف و نامشخص کرد و بامداد همان شب به قبرستان بقیع رفت و چهل مکان را به صورت قبر جدید درآورد. مردم چون از دفنش باخبر شدند، به قبرستان بقیع رفته و در آن جا با چهل قبر جدید رو به رو شدند و ندانستند کدام یک قبر شریف فاطمه (س) است. بدین جهت ناله و شیون کرده و یک دیگر را (در قصور و تقصیرشان در نگهداری حرمت دختر رسول خدا (ص)) ملامت و سرزنش کردند و می گفتند: وای بر ما! پیامبرمان فرزندی پس از خود به جای نگذاشت، جز یک دخترش. که آن هم غریبانه وفات کرد و شبانه دفن شد و کسی از ما نه در وفاتش، نه در نمازش و نه در دفنش حاضر نبودیم و هم اینک قبر وی نیز بر ما نامعلوم است.